Tüketici Kazanıyor, Sektör Zorlanıyor
2024–2025 döneminde enflasyon ve maliyetler artarken, araç kiralama fiyatlarındaki düşük artış dikkat çekiyor. LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik, “Bu tablo tüketici için avantajlı ama sektör için sürdürülebilir değil” dedi. Türkiye’de son bir yılda genel enflasyon oranı yüzde 38’e yaklaşırken, araç sahipliğiyle ilgili tüm maliyet kalemlerinde yüzde 50’ye varan artışlar yaşandı. Buna karşın araç kiralama fiyatlarındaki artış yalnızca ortalama yüzde 20 seviyesinde kaldı. Tüketici ve öz mal edinmek yerine araç kiralamayı tercih eden şirketler için cazip hale gelen bu durum, araç kiralama şirketleri için kârlılık baskısı ve operasyonel sürdürülebilirlik riski anlamına geliyor.
Tüketici lehine bir tablo var ancak sektör baskı altında
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan LenaCars Genel Müdürü Selçuk Nazik, “Araç kiralama ücretlerinin son bir yılda bu denli düşük artması tüketici için avantajlı bir tablo sunsa da sektör firmaları için ciddi bir maliyet baskısı oluşturuyor. Bakım, sigorta, işçilik ve finansman maliyetleri %50’nin üzerinde artarken fiyatları %20 bandında tutmak, uzun vadede sürdürülebilir değil.” ifadelerini kullandı.
Araç kiralamak, araç sahibi olmaktan daha mantıklı hale geldi
LenaCars’ın kapsamlı araştırma raporuna göre, bireysel ve kurumsal müşteriler için araç kiralama, sahip olma maliyetlerinin artması nedeniyle daha ekonomik bir seçenek haline geldi. Aynı dönemde sıfır kilometre araç fiyatları %30 civarında artarken, ikinci el fiyatlarında reel olarak %20’ye yakın bir düşüş yaşandı. Bu tablo, araç kiralamayı satın almaya göre daha cazip hale getiriyor.
Maliyetler katlandı: Sigorta, bakım, işçilik, finansman
Araç kiralama şirketleri, sigorta primlerindeki %80’lik artış, bakım ve parça maliyetlerindeki %70’e varan yükseliş, işçilik giderlerindeki %50’lik artış ve taşıt kredilerindeki %45’lik faiz yüküyle karşı karşıya kaldı. Buna karşın kiralama fiyatlarının düşük artması, sektörün kârlılığını ciddi biçimde zorluyor.
Nazik: “Gerçekçi fiyatlama kaçınılmaz olacak”
Nazik açıklamasında, “Kısa vadede tüketici lehine olan bu durum, sektör oyuncularının fiyatlamada daha gerçekçi adımlar atmasını zorunlu hale getiriyor. Araç parkını yenilemek isteyen firmalar hem yüksek araç fiyatlarıyla hem de finansman zorluklarıyla karşı karşıya. Bu şartlarda maliyet-fiyat dengesinin yeniden kurulması gerekiyor. Sektörün kendi içinde denge kurduğu bu süreçte bilanço dengesi iyi olan firmalarının daha da güçlendiği ve güçleneceği, buna uyum sağlayamayan firmaların doğal seleksiyonla eleneceğini öngörüyoruz.” dedi.
Yatırım getirisi karşısında kiralama zayıf kaldı
Rapor ayrıca, aynı dönemde altının %68, dövizin %26, mevduat faizlerinin ise ortalama %35 getiri sağladığını ortaya koydu. Buna karşın araç yatırımı yapan firmalar, aynı düzeyde bir kazanç sağlayamadı. Bu durum, sermayenin araç yerine finansal araçlara kaymasına yol açıyor.
Kısa vadede kiralama cazip, ancak fiyat artışları kaçınılmaz olabilir
Selçuk Nazik son olarak, “Kiralama ücretlerinin düşük kalması tüketiciler için şu an bir avantaj. Ancak sektörün sürdürülebilirliği açısından önümüzdeki dönemde daha rasyonel fiyat artışları görebiliriz. Tüketiciler, bu dönemi fırsata çevirmek adına kısa vadede kiralamaya yönelmekte haklı” şeklinde konuştu. |
