Elektrik ile haşır neşir olan ve bizzat ilgilenen kişilerin tümü röle olarak adlandırılan ekipmanın gerçekten gerekli ve önemli bir yapıya sahip olduğunu bilir. Özellikle elektrik ile ilgili mühendislik çalışmaları yapılırken yaygın bir şekilde kullanılan bu ekipman, farklı görevlere sahip olarak elektrik sistemlerinde avantajlar sağlar. Örneğin; röle nedir sorusu için elektrik sistemlerinde koruma ve kontrol oluşturan bir kontak ekipmanıdır, denilebilir.
Elektrik ile haşır neşir olan ve bizzat ilgilenen kişilerin tümü röle olarak adlandırılan ekipmanın gerçekten gerekli ve önemli bir yapıya sahip olduğunu bilir. Özellikle elektrik ile ilgili mühendislik çalışmaları yapılırken yaygın bir şekilde kullanılan bu ekipman, farklı görevlere sahip olarak elektrik sistemlerinde avantajlar sağlar. Örneğin; röle nedir sorusu için elektrik sistemlerinde koruma ve kontrol oluşturan bir kontak ekipmanıdır, denilebilir.
Röle, bir elektrik sistemi içerisinde elektriğin belirli noktalarda kontrollü bir şekilde iletilmesi için kullanılır. Bu işlev, öte yandan da sistemin korunmasını ve elektrik enerjisinin verimli şekilde kullanılmasını sağlar. Bu açıdan bugün elektrik panolarından otomasyon sistemlerine, güvenlik sistemlerinden elektrikli cihazlara ve motorlardan elektrik iletim şebekelerine kadar birçok noktada kullanılırlar. Elektrik akımını kontrol edebilmek ve tek bir komut ile birlikte bağlı olduğu devreyi aktif ya da pasif edebilmek için çalışırlar.
Elektrik Sistemlerinde Röle Nedir?
Elektrik sistemleri, elektrik enerjisinin ulaştığı, giriş gerçekleştirdiği ve akımın içerisinde döngü oluşturması ile herhangi bir yapıyı çalıştıran sistemlerdir. Örneğin; fabrikalarda endüstriyel otomasyon kullanırken otomasyona elektrik enerjisi ulaşır ve sistem motor, tribün ya da robotik kolların çalışmasını sağlar. Bu çalışmanın kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmesi için röle elektrik sistemine dahil olur. Yine röle nedir sorusu bağlamında elektrik sistemlerinde belirli koşullara bağlı olarak düşük bir akımın verdiği sinyal ile kendinden yüksek akım gücü gerektiren bir sistemi çalıştıran ekipmandır, denilebilir.
Elektrik sistemleri içerisinde röle, eski mekanik tip ile birlikte içerisinde elektromanyetik alan oluşturan bir bobin ve bir kontak bulundurur. Örneğin; akım istenilen değer ile röle üzerine ulaşırsa, röle bu değeri kriter olarak gördüğü için kendisinden sonra sisteme dahil olan motorun çalışmasını sağlar. Yine bu tip bir noktada örnek olarak akım değerinde bir problem yer alıyorsa, motor koruma rölesi ismini alırken, motorun yüksek veya yanlış akıma karşı korunmasını sağlar.
Elektrik sistemlerinde röle ne işe yarar sorusu için net bir şekilde kontrol ve koruma gerçekleştirdiği ifade edilebilir. Çünkü bu ekipmanlar bazen akım değerleri, bazen ısı, bazen zaman, bazen voltaj problemleri gibi birçok ayrıntıya bağlı olarak çalışma kriteri gösterirler. Hatta ekipmanlar sahip oldukları bu kriterin türüne göre isimlendirilerek değişen bileşenler ile dahi üretilirken, elektrik sistemlerinde çalışması gereken noktaya da bu koşulları çevresinde bulunduracak şekilde montaj edilirler. Örneğin; elektrik akımı tek bir komut ile röle üzerine ulaştığında, kriteri yerine getiren bir durumda enerjinin devreye giriş gerçekleştirmesini veya kesilmesini sağlarlar.
Röle Nedir Ve Elektrik Devrelerinde Neden Kullanılır?
Röle nedir için bu ana kadar yapılan tüm tanımlarda ifade edildiği şekilde elektrik devrelerinde güvenlik oluşturmak için kullanıldığı rahatlıkla anlaşılabilir. Çünkü fabrikalar, elektrikli sistemler, dağıtım şebekeleri, motorlar, elektrikli cihazlar, otomasyon sistemleri gibi birçok noktada elektrik ana enerji kaynağı olsa da büyük riskler barındırabilir. Akımın yanlış bir değerde ulaşması, yanlış zamanda ulaşması veya voltaj problemleri gibi tüm sorunlar hem çalışmanın durmasına hem de insan hayatının riski edilmesine neden olabilir. Bu neden ile birçok riski engellemek için elektrik devrelerinde röle kullanılır.
Röle çok geniş bir çeşitlilik ile üretilmekte ve bu sayede de birçok değişen devrede farklı kriterlere bağlı olarak kullanılabilmektedir. Örnek olarak bazı sistemlerde ısı çok önemli bir risk faktörü oluşturabilir. Devrenin belirli bir süre çalışması ile birlikte ortaya bir ısı artışı çıkarken, bu ısı artışının örnek olarak sadece 80 0C’a kadar yükselmesi kabul edilebilir. Bu sıcaklık üzerinde devrenin çalışmayı durdurması ve mutlaka belirli bir dereceye kadar tekrar soğuması gerekir. Bu tip bir çalışma prensibi devrelerde oluşturulurken, devrenin bu koşula göre elektrik enerjisini alması veya pasif hale gelmesi için termik röle gibi ekipmanlar kullanılır.
Elektrik ve elektronik devrelerde çok önemli bir yere sahip olan elektromanyetik röleler, yüksek güçlü devrelerin idare edilmesinde kontak işlemleri ile görev alırlar. Günümüzde fabrikalardaki otomasyon sistemlerinden dağıtım şebekelerine, evlerdeki elektrikli aletlerden bilgisayarlara veya televizyonlara kadar elektriğin kullanıldığı her sistem içerisinde de yer almaları mümkündür. Bazen doğru zamanlama ile enerji kullanımı, bazen devrelerin korunması ve bazen daha uzun ömürlü bir kullanım elde edilmesi için röle bir ihtiyaç oluşturur. Yani temel noktada röle nedir için verilen cevabın ifade ettiği üzere elektriğin ihtiyaç oluşturduğu her devrede güvenliği oluşturan ayrıntıdır. |
