Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ömer Şevgin, eklemleri etkileyen artrit hastalığı ve modern çağın en büyük sağlık risklerinden olan hareketsizliğin etkileri hakkında önemli bilgiler verdi.
Doç. Dr. Şevgin, günümüzde kısa mesafeleri yürümemek, sürekli asansör kullanmak ve TV karşısında saatlerce oturmak gibi alışkanlıkların, bizi hastalığa, obeziteye ve tembelliğe sürükleyerek hareketsiz yaşamı tetiklediğini belirtti. Masa başı çalışmanın da hareketsizliği körükleyen büyük bir etmen olduğunu ekledi.
Artrit Nedir ve Türleri Nelerdir?
Artrit, eklemleri etkileyen ve zamanla kaslarda güçsüzlük ile hareketsizliğe yol açan bir hastalık grubudur.
-
En Sık Görülen Belirtiler: Ağrı, şişlik, kızarıklık ve fonksiyon kaybı.
-
Artrit Türleri: En sık görülen türleri osteoartrit (yaşa bağlı), romatoid artrit ve ankilozan spondilit olarak karşımıza çıkmaktadır.
Risk Faktörleri ve Kadınlarda Yaygınlık
-
Yaşam Tarzı: Eklemlere aşırı yük bindirmek, sürekli tekrarlı zorlayıcı hareketler yapmak ve normalin üzerinde kilolu (obez) olmak, eklem yüzeylerinin aşınmasına sebep olarak hastalığı tetikler.
-
Cinsiyet Faktörü: Artrit, kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülmektedir. Bunun en önemli sebeplerinden biri, özellikle kadınlarda menopoz sonrası östrojen hormonunun azalmasıdır.
-
Soğuk Havanın Etkisi: Sonbahar ve kış aylarında hastaların şikayetleri artar. Bunun bilimsel kesinliği olmasa da, eklemlerdeki sertlik artışı, nemli havalarda hava basıncının ekleme etkisi ve D vitamini seviyelerindeki düşüş gibi varsayımlar mevcuttur.
Tedavide Fizyoterapinin Önemi ve Egzersiz
Doç. Dr. Şevgin, artrit tanısı konulduktan sonra akut dönemde (ilk 3 aylık periyotta) fizyoterapiye hemen başlanması gerektiğini vurguladı.
-
Fizyoterapinin Rolü: Fizyoterapi ve rehabilitasyon, eklemlerdeki deformasyonun ilerlemesini yavaşlatıp engelleyebilir. Bunu, ağrıyı ve şişliği azaltarak, eklemde hareketliliği artırarak sağlar.
-
Uygun Egzersizler: Artrit hastaları için ekleme yük bindirmeyen, kişinin kendi vücut ağırlığı ile yaptığı kalistenik egzersizler en uygundur. İmkan varsa su içinde yapılan egzersizler, esneme-germe ve aerobik egzersizler de önerilir. Egzersizin bir tedavi yöntemi olduğu unutulmamalı ve bir fizyoterapistten bilgi alınmalıdır.
Artrit Hastalarına Yönelik Öneriler
Doç. Dr. Şevgin, artrit hastalarının dikkat etmesi gereken noktaları ve "yaşam tarzı değişikliği"nin önemini şu şekilde sıraladı:
-
Ağrı varken hareketi devam ettirmeyin.
-
Kilonuzu kontrol altında tutun.
-
İş yaparken mutlaka dinlenme molaları verin.
-
Doğru postürde olmaya özen gösterin ve postürünüzün farkında olun.
-
Bir hareketi yaparken eklemlerinizin doğru pozisyonda olduğundan emin olun.
-
Tekrarlayan hareketlerden kaçının.
-
İş yaparken mümkün olduğunca büyük eklemleri kullanın.
Son yıllarda çıkan yeni tedavilerin çoğu ağrıya odaklanarak yaşam kalitesini artırmayı hedeflese de, Doç. Dr. Şevgin'e göre en kalıcı yöntem, kişinin kendi yaşam tarzını değiştirmesidir. |
