Halk arasında "sara hastalığı" olarak bilinen epilepsi, beynin elektriksel aktivitesinin kontrolden çıkmasıyla oluşan ve Türkiye'de yaklaşık bir milyon kişiyi etkileyen ciddi bir nörolojik tablodur. Uzmanlar, hastalığın her zaman şiddetli kasılmalarla seyretmediğini, "sessiz" belirtilerin erken tanıyı engellediğini vurguluyor.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Aykut Kural, epilepsi nöbetlerinin doğru tanı ve kişiye özel tedaviyle büyük oranda kontrol altına alınabildiğini belirterek hayati uyarılarda bulundu.
"Dalgın Bakışlar" Sinsi Bir Belirti Olabilir
Epilepsi denildiğinde akla ilk olarak ağızdan köpük gelmesi veya sert kasılmalar gelse de, hastalık her zaman bu kadar gürültülü seyretmiyor. Doç. Dr. Kural, toplum tarafından pek bilinmeyen ve gözden kaçan şu belirtilere dikkat çekiyor:
-
Kısa Donakalmalar: Sadece birkaç saniye süren dalgın bakışlar.
-
Duyusal Yanılsamalar: Kötü kokular duyulması veya "déjà-vu" (bu anı daha önce yaşamıştım) hissi.
-
Ani Sıçramalar: Uykuda veya uyanıkken yaşanan istemsiz vücut hareketleri.
-
Konuşmanın Durması: Kısa süreliğine kelimelerin boğazda düğümlenmesi.
Bu sinsi belirtilerin fark edilmemesi, tanıyı geciktirerek beynin tekrarlayan nöbetlerden zarar görmesine neden olabiliyor.
Uzayan Nöbetlerde Her Dakika Kritik!
Epilepsi nöbetlerinin çoğu genellikle 1–2 dakika içinde kendiliğinden sona eriyor. Ancak Doç. Dr. Kural, 5 dakikayı aşan nöbetlerin hayati risk taşıdığını ifade ediyor. Nöbet süresi uzadıkça beynin oksijensiz kalma ve kalıcı hasar görme riski arttığı için, bu durumlarda vakit kaybetmeden acil tıbbi müdahale gerekiyor.
Tanıda Yapay Zeka Dönemi
Epilepsinin nedenleri arasında genetik yatkınlık, doğum travmaları, inme ve beyin tümörleri ilk sıralarda yer alıyor. Günümüzde tanıyı güçlendirmek için şu yöntemler kullanılıyor:
-
EEG ve Video-EEG: Beynin elektriksel sinyallerinin kaydedilmesi.
-
İleri Görüntüleme: Manyetik rezonans (MR) ile yapısal bozuklukların tespiti.
-
Yapay Zeka Destekli Analiz: EEG kayıtlarının yapay zeka ile incelenmesi, tedaviyi kişiye özel hale getiriyor.
Tedaviyle Normal Bir Yaşam Mümkün
Epilepsi hastalarının yüzde 65–70’i, doğru ilaç tedavisiyle tamamen nöbetsiz bir hayat sürebiliyor. Erken tanı sayesinde nöbetlerin direnç kazanması önleniyor ve hastalar eğitimden iş hayatına kadar sosyal yaşamlarına sorunsuz bir şekilde devam edebiliyor. |
